DEVAM: 128-129. (Akşam
Namazında) Kısa Okunacağını Söyleyenlerin Delilleri
حَدَّثَنَا
أَحْمَدُ
بْنُ سَعِيدٍ
السَّرْخَسِيُّ
حَدَّثَنَا
وَهْبُ بْنُ
جَرِيرٍ حَدَّثَنَا
أَبِي قَالَ
سَمِعْتُ
مُحَمَّدَ
بْنَ
إِسْحَقَ
يُحَدِّثُ
عَنْ عَمْرِو
بْنِ
شُعَيْبٍ
عَنْ أَبِيهِ
عَنْ جَدِّهِ
أَنَّهُ
قَالَ مَا
مِنْ
الْمُفَصَّلِ
سُورَةٌ صَغِيرَةٌ
وَلَا
كَبِيرَةٌ
إِلَّا
وَقَدْ سَمِعْتُ
رَسُولَ
اللَّهِ
صَلَّى
اللَّهُ عَلَيْهِ
وَسَلَّمَ
يَؤُمُّ
النَّاسَ
بِهَا فِي
الصَّلَاةِ
الْمَكْتُوبَةِ
Şu'ayb'in dedesi
(Abdullah b. Amr b. el-As) demiştir ki: Cemaate namaz kıldırırken
Resulullah'dan işitmediğim küçük veya büyük mufassal hiç bir sure yoktur.
Ebu Davud rivayet
etmiştir.
AÇIKLAMA: 798 numaralı hadis-i şerifin şerhinde de
açıkladığımız gibi Resul-i Ekrem Efendimiz hafi kılınan namazlarda da hangi
sureyi okuduğunun bilinmesi için bir (veya iki) ayeti seslice okurdu. Bu sayede
ashab-ı kiram Hz. Nebi'in sessiz kılınan farz namazlarda bile ne okuduğunu
kolayca öğrenirdi. îşte hadisin ravilerinden Hz. Şuayb'ın dedesi Abdullah b.
Amr b. el-As, Resul-i Ekrem'in arkasında devamlı namaz kılmak bahtiyarlığına
eren ve o'nun her namazda okuduğu sureleri tespit etme imkanını bulan
sahabîlerden biridir.
Hz.
Abdullah'ın tespitine göre, Resul-i Ekrem (Sallallahu aleyhi ve Sellem) farz
namazları mufassal surelerin büyüğüyle de küçüğüyle de kıldırmıştır. Bu
tespite göre, cemaatin durumu mufassal denilen surelerden hangisini okumayı
gerektiriyorsa, imam onu okur. Binaenaleyh musannif Ebu Davud'un da işaret
ettiği gibi, bu hadis akşam namazında mufassal denilen sureleri okumanın sünnet
olduğuna delalet etmektedir. Ancak mufassal denilen surelerin hangi sureler olduğu
ve hangisinin uzun, hangisinin kısa olduğu konusu mezhep imamları arasında
ihtilaflıdır.
Malikîlere
göre, mufassaldan olan uzun sureler Hucurat'tan Nazîat'ın sonuna kadar, orta
sureler Naziat'ın sonundan Duha'ya kadar, kısa sureler de Duha'dan Kur'an-ı
Kerimin sonuna kadar olanlardır."
Şafiilere
göre uzun sureler "Hucurat'tan Amme'ye kadar, orta sureler, "Amme'den
Duha'ya kadar, kısa sureler de Duha'dan Kur'an-ı Kerim'in sonuna kadar
olanlardır.
Hanbelîlere
göre, Uzun sureler "Kaf" dan ‘‘Amme"ye Kadar, orta sureler
Amme'den Duha'ya kadar; kısa sureler de Duha'dan Kur'an-ı Kerimin sonuna kadar
olanlardır.
Hanefîlere
göre ise, Hucurat'tan Büruc'a kadar olan sureler uzun; Buruc'dan Beyyine
suresine kadar olanlar orta; Beyyine'den Nas suresine kadar olanlar da
kısadır. Demek ki Resul-i Ekrem (s.a.v.) cemaatle namaz kılarken kısa sureler
okumağa dikkat etmiş, ancak yalnız kıldığı namazlarda kıraati istediği kadar
uzatmıştır. Bilhassa gece namazlarında çok daha uzunca okumuştur.